PREVENTIE VAN ONGEVALLEN

Volgens de Arbo-wet moeten ernstige en dodelijke ongevallen worden gemeld en geregistreerd. Dit is natuurlijk niet voor niets. Het belangrijkste is dat het ongeval onderzocht wordt om in de toekomst dergelijke situaties te voorkomen. Door hieruit lering te trekken is een goed veiligheidsbeleid mogelijk en kan aan preventie worden gewerkt. Voor het bedrijf is het melden en registreren van alle onveilige handelingen en –situaties, bijna-ongevallen en ongevallen, ook met licht letsel van groot belang.

Toelichting

Om (bijna-) ongevallen goed aan te pakken moeten we aandacht hebben voor:

  • De mens: heeft de medewerker de juiste opleiding/ervaring? Het juiste gedrag? Kan hij het?
  • De organisatie: staat de juiste medewerker op de juiste plaats? Zijn er doelmatige werkmethoden? Is er voldoende toezicht en zijn er veiligheidsmaatregelen?
  • De techniek: veilige machines (CE) en gereedschappen? Goed ergonomisch ontwerp?
  • De omgeving: is de inrichting van de werkplek veilig en ergonomisch? Zijn machines e.d. bestand tegen omgevingscondities (bijv. weersomstandigheden)?

In het veiligheidsbeleid komen deze punten aan bod. Het veiligheidsbeleid wordt opgesteld naar aanleiding van de Risico-inventarisatie en –evaluatie (RI&E) en het Plan van Aanpak dat daaruit voorkomt. Ook het ongevallenregister wordt hierbij betrokken. Kennis van de mogelijke risico’s en oorzaken van gebeurde ongevallen zijn nodig om een goed inzicht te hebben in de mogelijkheden voor preventie. Zodoende kunnen ongewenste situaties en gebeurtenissen in de toekomst beter worden voorkomen.

Burkhardt theorie

De doelstelling van de theorie van professor Burkhardt is het stimuleren van veilig gedrag in de werkomgeving om zodoende de resterende risico’s zo veel mogelijk te beperken. De doelstelling kan worden gehaald door:

  • Veilig gedrag te stimuleren;
  • Onveilig gedrag af te remmen.

Veilig gedrag stimuleren

We kunnen veilig gedrag stimuleren door het succes van veilig werken te benadrukken door het positief bespreken van veiligheidsonderwerpen en verbeteringen aan te moedigen. Ook door de nadelen van veilig gedrag te verminderen kan dit een positieve uitwerking hebben. Te denken valt dan aan beter bereikbare veiligheidsvoorzieningen, betere en comfortabele persoonlijke beschermingsmiddelen.

Onveilig gedrag afremmen

Het geven van informatie over de gevaren en de gevolgen te demonstreren door het bijvoorbeeld aanschouwelijk bespreken van ongevallen verduidelijkt dan de gevolgen van onveilig werken. Tevens kunnen er diverse maatregelen genomen worden om onveilig gedrag te bemoeilijken. Denk daarbij aan het gebruik van omheiningen, werkvergunningen en procedures en voorzieningen bij machines, zoals “twee-handen-bediening”. De uitgangspunten van de theorie van Burkhardt zijn eigenlijk vrij eenvoudig en kunnen het Arbobeleid meer structureel maken.

Het structureel maken van het Arbobeleid is van belang voor het gehele bedrijf. Voor het management zijn daarbij de volgende taken weggelegd:

  • Vaststellen van een meerjaren beleidsplan voor de arbeidsomstandigheden;
  • Vaststellen Plan van Aanpak voor arbeidsomstandigheden;
  • Het zorgdragen voor een jaarlijkse verslaglegging over het gevoerd beleid en de actualiteit van de RI&E;
  • Delegeren van taken en bevoegdheden aan afdelingen en medewerkers in het bedrijf;
  • Zorgdragen voor een goede organisatie van het arbeidsomstandighedenbeleid;
  • Zorgdragen voor een goede en open overlegstructuur over arbeidsomstandigheden.

Voorlichting

Door het geven van voorlichting en het bespreken van ongevallen wordt een actieve houding van de belanghebbenden gevraagd. Door middel van campagnes en (ludieke)veiligheidsacties wordt ook op een positieve manier aandacht gevraagd voor het probleem. Verder biedt de Arbojaarrapportage de mogelijkheid bereikte resultaten in het afgelopen jaar bekend te stellen, terwijl de maandelijkse Toolboxmeeting expliciet de mogelijk biedt terug te blikken over de afgelopen maand en –preventief- ongevaloorzaken aan de orde te stellen. Dit leidt over het algemeen tot goed resultaat en medewerking in de gehele organisatie. Voor contractors vormen de bereikte prestaties op dit gebied meer en meer een aanbeveling voor opdrachten in de toekomst.

BEÏNVLOEDING VAN GEDRAG

Vier strategieën

m.b.t. veilig werken:

1. benadruk het succes van veilig gedrag

2. verminder de nadelen van veilig gedrag

M.b.t. onveilig werken:

1. verduidelijk de gevolgen van onveilig werken

2. bemoeilijk de mogelijkheden van onveilig werken